VỤ ÁN: TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TÍN DỤNG

Sau đây Equity Law Firm xin được tư vấn về nội dung sau: VỤ ÁN TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TÍN DỤNG

(Do tính chất bảo mật thông tin vụ án nên toàn bộ Thông tin cá nhân, Tên địa phương, Tên cơ quan hành chính đã được mã hóa)

I. TÓM TẮT NỘI DUNG VỤ ÁN

* Nội dung Ngân hàng TM TNHH MTV Đông Dương (Nguyên Đơn) trình bày:

Ngày 26/04/2014, Công ty TNHH Ansaka (“Công ty Ansaka”) và Ngân hàng TM TNHH MTV Đông Dương (“Dongduong Bank”) ký với nhau Hợp đồng tín dụng số 0008/2014/HDDTD-OCEABANK.PGDLEVANLUONG ký ngày 26/2/2214, theo đó Công ty Ansaka vay Dongduong Bank 500.000.000 VND, thời hạn vay 06 tháng kể từ ngày giải ngân đầu, mục đích vay để bổ sung vốn thanh toán tiền nhập hàng theo Hợp đồng kinh tế số 05/02/2014/HĐKT ngày 27/02/2014 giữa Công ty Ansaka và Công ty TNHH TM và DV SX Ngọc Phương, lãi suất 12%/năm; Lãi suất quá hạn: Bằng 150% lãi suất cho vay tại thời điểm phát sinh khoản nợ quá hạn; lãi suất phạt chậm trả: Bằng 150% lãi suất cho vay tại thời điểm phát sinh khoản nợ chậm trả.

Hết thời hạn vay, Công ty Ansaka không trả nợ gốc và lãi trong hạn cho Dongduong Bank. Số tiền Công ty Ansaka còn nợ theo Hợp đồng tín dụng tạm tính đến ngày Dongduong Bank khởi kiện tạm tính đến ngày 01/06/2015 là: 578.528.186 VND, trong đó (Nợ gốc: 500.000.000 VND, nợ lãi: 78.528.186 VND)

Để đảm bảo cho khoản vay theo hợp đồng tín dụng Dongduong Bank và Công ty Ansaka ký hợp đồng cầm cố tài sản hình thành từ vốn vay số 0008.01/2014/HĐCC1-DONGDUONGBANK.PGDLEVANLUONG ngày 28/02/2014 và Hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ ba số 0016/2016/2014/HĐTC/OJB-DN.LEL ngày 26 tháng 02 năm 2014 giữa bên nhận thế chấp DongduongBank PGD Lê Văn Lương và bên thế chấp ông Lê Văn Kháng, địa chỉ: Số 02, ngõ 3, Ngô Gia Khảm, phường Yết Kiêu, quận Hà Bình, thành phố HT. Tài sản thế chấp gồm:

+ Tài sản thứ nhất gồm: 350 bình nước nóng ROSSI loại 15l, 20l, 30l theo hợp đồng kinh tế số 05-02/2014/HĐKT ngày 27/02/2014 giữa Công ty TNHH Ansaka và Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Sản xuất Ngọc Phương. Tổng là 619.000.000 VND.

+ Tài sản thứ hai gồm: Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bên thứ 3 theo Giấy chứng nhận QSDĐ số BH 865245, số vào sổ cấp GCN: CH- 0245 do UBND quận Hà Bình, thành phố HT cấp ngày 29/06/2012 cho ông Lê Văn Kháng và bà Phạm Thị Ngân (ông Kháng đăng ký sang tên do thừa kế theo hồ sơ số 24378 ngày 19/11/2013), tại địa chỉ: Số nhà 102 dãy A3 khu tập thể Công ty Máy kéo, phường Yết Kiêu, quận Hà Bình, thành phố HT.

Tại phiên Tòa Dongduong Bank đề nghị: Buộc Công ty Ansaka phải trả cho Dongduong Bank toàn bộ nợ gốc, nợ lãi tạm tính đến 15/10/2020 là: 850.715.923 VND (trong đó: Nợ gốc: 363.000.000 đồng, nợ lãi trong hạn: 14.222.150 đồng; Nợ trên gốc quá hạn: 458.949.600 đồng; Nợ trên lãi quá hạn: 14.544.173 đồng). Nếu Công ty không trả nợ thì đề nghị Tòa án tiếp tục tính lãi theo hợp đồng tín dụng cho đến ngày Công ty thanh toán được toàn bộ khoản vay.

Trường hợp Công ty không thực hiện, hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ trả nợ Ngâny sau khi bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật thì Dongduong Bank có quyền yêu cầu cơ quan Thi hành án dân sự kê biên, phát mại tài sản bảo đảm để trả nợ cho Ngân hàng là: Quyền sử dụng đất của ông Lê Văn Kháng.

* Nội dung ông Lê Văn Kháng (Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan) trình bày:

Cuối năm 2013, đầu năm 2014 chị Lê Thị Thu Ngân (con gái ông Kháng) cần vay vốn để làm ăn; thông qua người quen của chị Ngân nên chị Ngân mới có quen biết với Công ty TNHH Ansaka và bàn bạc thống nhất ông Kháng đứng lên thế chấp tài sản là nhà đất tại số 102, dãy A3, khu tập thể Công ty Máy kéo, phường Yết Kiêu, quận Hà Bình, thành phố HT thế chấp cho Ngân hàng để Ngân hàng cho Công ty vay số tiền 500.000.000 VND. Sau khi ông Kháng ký kết hợp đồng thế chấp cho Ngân hàng thì anh Trần Mạnh Thanh – Giám đốc công ty có cho chị Ngân vay số tiền 150.000.000 VND (hai bên có viết giấy vay tiền). Việc Ngân hàng yêu cầu xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở của ông Kháng, ông không đồng ý vì ông không biết Dongduong Bank cho Công ty Ansaka vay bao nhiêu tiền. Nay ông Kháng đề nghị Dongduong Bank giải chấp tài sản nhà đất của ông và ông có trách nhiệm trả số tiền 150.000.000 VND Công ty Ansaka cho chị Ngân vay.

Đến tháng 5/2016 ông nhận được thông báo của Ngân hàng yêu cầu ông phải thực hiện thay nghĩa vụ trả nợ đối với khoản vay của Công ty Ansaka với tổng số tiền là 662.989.175 VND.

Ông đề nghị Tòa án xem xét giải quyết: Hủy hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ ba số 0016/2014/HĐTC/DONGDUONGBANK.PGDLEVANLUONG ký ngày 26/2/2014 và giải chấp tài sản nhà đất cho ông là 40m2 tại địa chỉ: số 102, dãy A3 khu tập thể Công ty Máy kéo, phường Yết Kiêu, quận Hà Bình, thành phố HT theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất số BH 965245, số vào sổ cấp GCN: CH-02045 do UBND quận Hà Bình, thành phố HT cấp ngày 29/06/2012 cho ông Lê Văn Kháng và bà Phạm Thị Ngân, đã đăng ký sang tên thành tài sản riêng của ông Kháng do nhận thừa kế theo hồ sơ số 24378 ngày 19/11/2013, địa chỉ: Số nhà 102 dãy A3 khu thập thể Công ty Máy kéo, phường Yết Kiêu, quận Hà Bình, thành phố HT.

II. QUAN ĐIỂM BẢO VỆ CỦA EQUITY LAW

Chúng tôi cho rằng, Hợp đồng thế chấp tài sản đảm bảo là Giấy chứng nhận QSDĐ của bên thứ ba số 0016/2014/HĐTC/DONGDUONGBANK.PGGLEVANLUONG ký ngày 26/02/2014 giữa bên nhận thế chấp DongduongBank PGD Lê Văn Lương và ông Lê Văn Kháng (“Hợp đồng thế chấp”) là hợp đồng vô hiệu. Bởi lí do sau:

1. Hợp đồng thế chấp được ký kết dựa trên thông tin gian dối, sai sự thật do sự chỉ dẫn, xúi giục của anh Nguyễn Anh Đức – cán bộ Dongduong Bank

– Con ông Lê Văn Kháng là chị Lê Thị Thu Ngân (Sinh năm 1982) có chồng là anh Trần Duy Hiển (đã mất), chị có hai người con (cháu Trần Đức Thiện, sinh năm 2002 và cháu Nguyễn Khánh Linh, sinh năm 2011). Sau khi chồng chị Ngân qua đời, chị Ngân đã đưa con về ở với ông Kháng. Năm 2012 vợ ông Kháng mất do bệnh hiểm nghèo, ông Kháng cùng chị Ngân cùng nuôi hai cháu nhỏ ăn học, do đó cuộc sống dần rơi vào hoàn cảnh vô cùng khó khăn.

Đến năm 2013, đầu năm 2014, do chị Ngân có nguyện vọng muốn vay một số tiền (150.000.000 VND) để làm vốn kinh doanh kiếm tiền nuôi hai con nhỏ học hành và bố già yếu. Khi đó, chị Ngân được anh Đức hứa hẹn giúp đỡ và đưa đi gặp ông Trần Mạnh Thanh – là Giám đốc Công ty TNHH Ansaka.

Anh Đức đã đưa ra thông tin cho chị Ngân là muốn vay được tiền thì phải dùng Giấy chứng nhận nhà đất của ông Kháng để thế chấp cho khoản vay 150.000 .000 VND (mà không phải khoản vay 500.000.000 VND cho Công ty TNHH Ansaka như thực tế hồ sơ ông Đức tạo lập, lừa ông Kháng ký kết). Tại đây, sau khi các bên thống nhất, chị Ngân đã ký vào Hợp đồng vay vốn đề ngày 01/03/2014 và Giấy vay tiền trong đó thể hiện nội dung: “Công ty TNHH Ansaka cho chị vay số tiền là 150 triệu đồng và chị đồng ý thế chấp tài sản là bất động sản tại địa chỉ số nhà 102 Dãy A3 Khu Tập thể Công ty Máy kéo, phường Yết Kiêu, quận Hà Đồng, HT mang tên ông Lê Văn Kháng đề vay nhờ Công ty TNHH Ansaka vay vốn tại Ngân hàng TMCP Đông Dương với số tiền 150 triệu đồng (đợt 1: 100 triệu; đợt 2: 50 triệu)”. Như vậy, bản thân chị Ngân đã bị ông Nguyễn Anh Đức lừa về số tiền cho vay khi ký Hợp đồng thế chấp. Chị Ngân tin tưởng vào Nguyễn Anh Đức về việc thế chấp nhà đất chỉ đảm bảo cho khoản vay 150.000.000 VND; do vậy, chị Ngân cũng chỉ về nhà hướng dẫn cho ông Kháng ký hồ sơ để đảm bảo cho khoản vay 150.000.000 VND (không liên quan đến khoản vay 500.000.000 VND của Công ty TNHH Ansaka). Sau đó anh Đức khẳng định với chị Ngân: Công ty TNHH Ansaka vay tiền của Ngân hàng DongduongBank đã cầm cố toàn bộ lô hàng hình thành từ vốn vay theo Hợp đồng kinh tế được ký giữa Công ty TNHH Ansaka và Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Sản xuất Ngọc Phương, nên việc thế chấp tài sản của ông Kháng cho Ngân hàng chỉ là thủ tục và làm đẹp hồ sơ chứ không ảnh hưởng gì đến tài sản của ông Kháng. Nội dung này đã được chị Ngân xác nhận tại phiên tòa hôm nay; cũng như trong toàn bộ tiến trình tố tụng và những bản khai của ông Trần Mạnh Thanh – Giám đốc Công ty TNHH Ansaka. Cụ thể, tại Biên bản lấy lời khai ngày 30/9/2015, ông Thanh khai: “Thực tế việc ông Kháng đứng ra thế chấp ngôi nhà này tôi không được biết, cán bộ tín dụng chỉ nói với tôi về việc đưa tài sản thế chấp của ông Kháng này vào để làm đẹp hồ sơ thôi”.

Lời khai của chị Ngân và ông Thanh hoàn toàn phù hợp với trùng hợp với diễn biến thực tế và các chứng cứ khác trong vụ án. Xem xét Hợp đồng thế chấp, chỉ thể hiện có chữ ký của ông Kháng và Dongduong Bank; không có chữ ký hay cam đoan, bảo đảm nào của Công ty TNHH Ansaka với vai trò là bên được bảo đảm theo Hợp đồng.

– Do tin vào những thông tin mà anh Đức đưa ra, nên chị Ngân đã nói với bố chị là dùng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà để thực hiện thế chấp theo yêu cầu của anh Đức (chỉ thế chấp đảm bảo cho khoản vay 150.000.000 VND).

Xuất phát từ lòng thương con, thương cháu nên ông Kháng đã thế chấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất số BH 865245, sổ vào sổ cấp GCN: CH – 02045 do UBND quận Hà Bình, thành phố HT cấp ngày 29/06/2012 cho DongduongBank để cho chị Ngân được vay tiền lấy vốn làm ăn. Và do đã già yếu nên trình tự thủ tục vay như thế nào ông Kháng còn không hiểu, mọi thủ tục, giấy tờ đều do anh Đức làm và đưa cho ông Kháng ký. Khi ký hồ sơ này, ông Kháng chỉ hiểu là hoàn thiện thủ tục để cho con gái vay 150.000.000 VND. Nếu biết việc thế chấp để cho Công ty TNHH Ansaka vay 500.000.000 VND thì chắc chắn ông Kháng không bao giờ đánh đổi bằng tài sản mình tích góp cả đời có được.

Mãi sau này chị Ngân và ông Kháng mới biết, việc ông Kháng ký Hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ ba số 0016/2014/HĐTC/OJB-DN.LVL ngày 26 tháng 02 năm 2014 giữa bên nhận thế chấp Dongduong Bank PGD Lê Văn Lương và bên thế chấp ông Lê Văn Kháng là để đảm bảo cho khoản vay 500.000 000 VND theo Hợp đồng tín dụng được ký giữa Dongduong Bank và Công ty TNHH Ansaka chứ không phải là để đảm bảo khoản vay 150.000. 000 VND như thông tin anh Đức đã nói.

– Điều 132 Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định về giao dịch dân sự vô hiệu do lừa dối như sau:

“Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa thì có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

Lừa dối trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó”.

Như vậy có thể thấy, trên thực tế, anh Đức đã cố tình đưa ra những thông tin không đúng sự thật để khiến ông Kháng và chị Ngân tin rằng việc ký Hợp đồng thế chấp chỉ để đảm bảo cho khoản vay 150.000.000 VND cho chị Ngân. Chị Ngân và ông Kháng tại thời điểm ký kết đều đã bị anh Đức lừa dối, hành vi của anh Đức đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của ông Kháng và gia đình của ông.

2. Ông Kháng và Công ty Ansaka không có bất kỳ một mối quan hệ gì

Ông Lê Văn Kháng tại thời điểm ký Hợp đồng thế chấp đã gần 80 tuổi. Ông Kháng bệnh tật triền miên, hiện nay vẫn đang phải điều trị nội trú tại Bệnh viện. Trước vụ việc này, ông Kháng không có bất kỳ mối liên hệ, quen biết, hợp tác, làm ăn nào với Công ty TNHH Ansaka. Bản thân người đại diện theo pháp luật của Công ty Ansaka cũng không biết ông Kháng là ai. Việc ông Kháng thế chấp nhà đất là nơi ăn, chốn ở duy nhất của mình để đảm bảo nghĩa vụ cho một người xa lạ là hoàn toàn phi lý. Nội dung này được thể hiện rõ trong toàn bộ lời khai và tiến trình tố tụng đến nay.

Tại Bản tự khai đề ngày 25/12/2016, ông Trần Mạnh Thanh đã khai:

“…Công ty Ansaka không có quen biết quan hệ gì với Lê Văn Kháng. Và việc ông Lê Văn Kháng thế chấp tài sản cho ngân hàng để đảm bảo khoản vay của Công ty Ansaka theo hợp đồng tín dụng 26/2/2014 là không đúng sự thật và công ty không được biết vì không biết nên hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ 3 không có chữ ký và con dấu…”

Tại Biên bản lấy lời khai đề ngày 15/11/2019, ông Thanh có khai:

“….Khi ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng để vay số tiền 500.000.000 đồng, để đảm bảo khoản vay giữa công ty và ngân hàng đã ký hợp đồng cầm cố tài sản hình thành từ vốn vay ngày 28/02/2014 số 0008.01/2014/HDDCC1-DONGDUONGBANK PGD LEVANLUONG, theo đó tài sản cầm cố là 350 bình nước nóng ROSSI loại 15l, 20l, 30l theo hợp đồng kinh tế số 05…..Tuy nhiên, trong hợp đồng tín dụng công ty ký với ngân hàng thể hiện thêm tài sản bảo đảm là quyền sử dụng nhà đất của ông Lê Văn Kháng để đảm bảo khoản vay cho công ty Ansaka. Trước khi ký hợp đồng, tôi có hỏi về vấn đề này thì ngân hàng nói bổ sung thêm tài sản bảo đảm này để làm đẹp hồ sơ chứ thực tế tôi không có quen biết hay có quan hệ gì khác với ông Lê Văn Kháng…Nay ngân hàng yêu cầu được phát mại nhà đất trên tôi không đồng ý đề nghị Tòa án không chấp thuận yêu cầu của ngân hàng…”

Như vậy, có thể thấy, giữa ông Kháng và Công ty TNHH Ansaka không hề có bất kỳ một mối quan hệ, quen biết nào, ông Kháng không thể dùng Tài sản là nơi ở trực tiếp duy nhất, cũng là nơi hương hỏa, thờ phụng ông bà tổ tiên và vợ của mình để đi thế chấp nhằm bảo đảm nghĩa vụ cho Công ty Ansaka. Chính anh Nguyễn Anh Đức là người đã cố ý thực hiện những hành vi gian dối, hướng dẫn ông Kháng và gia đình vay vốn không phù hợp và không đúng với quy định pháp luật, để nhằm làm cho gia đình ông Kháng, và ông Kháng ký vào Hợp đồng thế chấp nêu trên, dẫn đến gia đình ông Kháng phải chịu trách nhiệm nặng nề, vượt quá khả năng của mình đối với khoản nợ của Công ty TNHH Ansaka.

3. Tại thời điểm giao kết Hợp đồng tín dụng và Hợp đồng thế chấp, tất cả các bên liên quan đều thống nhất và hiểu rằng: Thực tế tài sản đảm bảo cho khoản vay 500.000.000 VND của Công ty TNHH Ansaka chỉ bao gồm lô hàng 350 bình nước nóng Rossi theo Hợp đồng cầm cố tài sản, không bao gồm nhà đất của ông Lê Văn Kháng

Tại Biên bản lấy lời khai của đương sự đề ngày 30/6/2020, anh Thanh đã khai: “..Ngân hàng cho Công ty TNHH Ansaka vay số tiền 500.000.000 đồng là dựa trên hợp đồng mua bán giữa Công ty Ansaka và Công ty Ngọc Phương trị giá bằng lô hàng là 350 bình nước nóng ….phía Ngân hàng cho Công ty Ansaka vay bằng giá trị đảm bảo 100% tài sản thế chấp đảm bảo khoản vay được hình thành sau vốn vay…”.

Tại Biên bản lấy lời khai đề ngày 15/11/2019 nêu trên cũng thể hiện rõ việc bổ sung tài sản thế chấp là nhà đất của ông Kháng chỉ để làm đẹp hồ sơ Ngân hàng. Đây là chiêu trò của cán bộ Ngân hàng nhằm lừa đảo người dân kém hiểu biết như ông Kháng.

Trên thực tế, giá trị lô hàng 350 bình nước nóng đã được Dongduong Bank định giá với giá trị là 690.000.000 VND (Sáu trăm chín mươi triệu đồng). Khoản vay 500.000.000 VND của Công ty TNHH Ansaka chỉ chiếm 72% giá trị tài sản đảm bảo. Vì vậy, trên thực tế, việc bổ sung tài sản thế chấp là nhà đất của ông Kháng (trị giá 766.000.000 VND) là không cần thiết trên thực tế (trừ trường hợp có sự móc nối, câu kết, lừa đảo của Dongduong Bank).

Khi ký hồ sơ, ông Kháng và gia đình luôn tin tưởng vào những lời dụ dỗ của cán bộ ngân hàng Dongduong Bank, tin rằng tài sản của mình chỉ đảm bảo cho khoản vay 150.000.000 VND của con gái; và không liên quan đến khoản vay 500.000.000 VND của Công ty TNHH Ansaka và thực tế sẽ không bao giờ bị kê biên, phát mại để thanh toán thay nghĩa vụ của Công ty TNHH Ansaka.

Do vậy, ông Kháng đã bị lừa dối khi tham gia giao dịch, ký Hợp đồng thế chấp; Hợp đồng thế chấp vô hiệu và không có giá trị pháp lý từ thời điểm giao kết.

III. KẾT LUẬN:

Như vậy, việc ông Kháng ký vào Hợp đồng thế chấp trên là bị lừa dối. Hành vi của anh Nguyễn Anh Đức đã xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Lê Văn Kháng. Do đó Hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ ba số 0016/2014/HĐTC/DONGDUONGBANK.PGGLEVANLUONG ký ngày 26/02/2014 giữa bên nhận thế chấp DongduongBank PGD Lê Văn Lương và ông Lê Văn Kháng bị vô hiệu theo quy định của pháp luật. Ngân hàng TM TNHH MTV Đông Dương có nghĩa vụ bàn giao lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Lê Văn Kháng.

Trên đây là tư vấn của EQUITY LAW FIRM về “VỤ ÁN TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TÍN DỤNG“

LIÊN HỆ LUẬT SƯ TƯ VẤN TRỰC TIẾP: 078 569 0000 – 0969 099 300

Phụ trách nội dung: ThS. LS. Phan Công Tiến – Luật sư điều hành Equity Law Firm

Địa chỉ: Tầng 5, Tòa nhà Bình Vượng Tower, số 200 đường Quang Trung, phường Quang Trung, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội.

Email: tienpc@equitylaw.vn – luatsucongtien@gmail.com

Fanpage: https://www.facebook.com/equitylaw.vn

Zalo liên hệ Luật sư: zalo.me/3357157996900972250

Quét mã QR Zalo Luật sư:

Bạn có thể tham khảo các bài viết liên quan của Equity Law Firm: